Miejsce kaźni na Dolnej Wildzie

„Pagórek szubieniczny” oraz Krzyż Skazańców na Błoniach Wildeckich; ul. Dolna Wilda/Krzyżowa

Miejsca kaźni | szubienica miejska | działalność kata i ceklarzy | procesy o czary | wiedźmy poznańskie

MIEJSCA KAŹNI W POZNANIU (przed wybuchem II wojny światowej)

szubienica na łąkach nadwarciańskich przy kościele dominikańskim (Garbary – św. Gotard); XV-XVI w.
pręgierz przed Ratuszem; od XVI w.;
szubienica na błoniach wildeckich; od XVI do poł. XIX w.
szubienica przed Odwachem (wieszano tu portrety uczestników powstania listopadowego);
Fort Winiary;
areszt przy ul. Młyńskiej.

PORÓWNAJ:

K. Smura, Mroczny Poznań – Poznańska szubienica, jak teatr jednego aktora; poznan.naszemiasto.pl z dnia 20.08.2013 r.
Poznańska szubienica. Los skazańców w średniowieczu; www.poznanskieklimaty.pl wpis z dnia 29.11.2019 r.

Wybrana literatura

„Kronika Miasta Poznania”, 1993, nr 1-2, Przestępczość w Poznaniu.
Duma P., Groby przestępców na Śląsku w świetle najnowszych badań archeologicznych, [w:] „Acta Archaeologica Lodziensia”, 2014, nr 60, s. 225-236. Dostęp: yadda.icm.edu.pl.
Grabarczyk T., Na gardle karanie. Kara śmierci w średniowiecznej Polsce, Warszawa 2008.
Grot Z., Szubienica poznańska z r. 1831 i Platen, „Kronika Miasta Poznania”, 1931, nr 2, s. 167-168.
Gulczyński A., Stanowisko prawne poznańskiego kata w świetle umów zawieranych z miastem w XVII i XVIII wieku, [w]: Studia z historii ustroju i prawa. Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Walachowiczowi, red. H. Olszewski, Poznań 2002, s. 93-105.
Jeziorski P. A., Miejsca wykonywania kary śmierci, kar cielesnych oraz kar na czci na Kujawach w okresie staropolskim, [w:] „Ziemia Kujawska”, t. 25: 2016, s. 5-38. Dostęp: www.researchgate.net.
Jurek T., Smród, garbusy, dewotki i szubienica. Najdawniejsze Garbary, [w:] „Kronika Miasta Poznania”, 2017, nr 3, Wielkie Garbary, s. 11-29.
Kaczor D., Labor infamus – labor utilis. Funkcje kata w systemie utrzymywania czystości w wielkich miastach Prus Królewskich XVI-XVIII wieku, [w:] „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 2005, t. 53, nr 3/4, s. 361-376.
Konopka W., Szczecińskie miejsca straceń na tle obiektów jurysdykcji karnej w Europie Środkowej. Próba lokalizacji wybranych obiektów z XIII-XIX wieku, [w:] „Materiały Zachodniopomorskie. Rocznik Naukowy Muzeum Narodowego w Szczecinie. Nowa Seria”, t. IX, 2012, zeszyt 1: Archeologia, Szczecin 2013, s. 297-315. Dostęp: yadda.icm.edu.pl.
Krzepkowski M., O szubienicy, skazańcach i mistrzach sprawiedliwości w XVII i XVIII-wiecznym Wągrowcu, [w:] „Wangrovieciana. Studia et Fontes. Wągrowieckie Studia Muzealne”. Czasopismo Muzeum Regionalnego w Wągrowcu, 2013, t. 1, s. 27-49. Dostęp: wangrovieciana.wordpress.com.
Maisel W., Sądownictwo miasta Poznania do końca XVI wieku, Poznań 1961.
Maisel W., Tortury w praktyce sądu kryminalnego Poznania w wieku XVI-XVIII, [w:] „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza”, 1979, nr 25, t. XIII, z. 1, s. 115-127.
Marciszewski J., Pitaval poznański. Zapis zbrodni i niektórych innych przestępstw z lat trzydziestych, Konin 1998.
Mrugalska-Banaszak M., Wilda w czterech odsłonach 1235-1945, Poznań 2018.
Nietolerancja i zabobon w Polsce w XVII i XVIII w., wyboru źródeł dokonali i wstępem opatrzyli: B. Baranowski i W. Lewandowski, Warszawa 1987.
Okoniewska K., Figury, kapliczki i krzyże przydrożne na terenie Poznania, Łódź-Poznań 2019.
Pacholec M. M., Kat jako członek społeczności miejskiej w Rzeczypospolitej wieków XVI-XVIII, [w:] „Meritum”, 2009, t. 1, s. 21-46. Dostęp: www.uwm.edu.pl.
Pleskaczyński A., Specyał T., Kryminalna historia Poznania, Poznań 2008.
Przechadzki po Poznaniu. Pręgierz poznański, kat i szubienica (z rysunkami K. T. Prausmüllera), [w:] „Kurier Poznański”, 22.01.1927, nr 34, s. 9.
Rosa W., Po stronie przestępców czy służb porządkowych, czyli miejsce kata w systemie wymiaru sprawiedliwości w dawnej Polsce, [w:] „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego”, t. 19, 2016, s. 69-80. Dostęp: szd.ka.edu.pl.
Tietz-Mądry K., Kapliczki, krzyże i figury przydrożne na terenie miasta Poznania, „Kronika Miasta Poznania”, 1994, nr 3/4, s. 174-206.
Trzciński M., Miecz katowski, pręgierz, szubienica. Zabytki jurysdykcji karnej na Dolnym Śląsku (XIII-XVIII w.), Wrocław 2001.
Wiesiołowski J., Baszta katowska, jej lokatorzy i sąsiedzi, [w:] „Kronika Miasta Poznania”, 1996, nr 1, „Mury miejskie”, s. 163-179.
Wietrzychowski B., Reparacja szubienicy i pręgierza w Poznaniu z r. 1781 w świetle dokumentu, „Kronika Miasta Poznania”, 1937, nr 4, s. 337-344.
Wojtkowski A., Niemiecki wiersz o szubienicy w Poznaniu r. 1831, „Kronika Miasta Poznania”, 1931, nr 1, s. 73-75.
Wojtkowski A., Bibliografia historii miasta Poznania, Poznań 1938.
Wojtucki D., Kat i jego warsztat pracy na Śląsku, Górnych Łużycach i w hrabstwie kłodzkim od początku XVI do połowy XIX wieku, Warszawa 2014.
Wrzesiński S., Krwawa profesja. Rzecz o katach i ich ofiarach, Kraków 2006.
Wrzesiński S., Pomniki bólu i śmierci. Zabytki dawnego prawa na ziemiach polskich, Zakrzewo 2009.
Zaremska H., Niegodne rzemiosło. Kat w społeczeństwie Polski XIV-XVI wieku, Warszawa 1986.