Zasłużeni obywatele, pochowani na cmentarzach staroparafialnych na Komandorii w Poznaniu
(…) cmentarz nie jest związany z wydarzeniami historycznymi, (…) na terenie w/w cmentarza nie ma pochowanych zwłok osób o wybitnym znaczeniu dla historii kultury. Cmentarz ten został znacznie zniszczony w czasie drugiej wojny światowej oraz zdewastowany w latach powojennych, (…) cmentarz nie posiada specjalnych cech o szczególnym znaczeniu dla kultury lub historii (…)*.
* Opinia Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu z dnia 31 stycznia 1964 r.; Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Ministerstwo Gospodarki Komunalnej w Warszawie, sygn. 9/49, Decyzje o zamknięciu cmentarzy i przeznaczeniu ich na inny cel w województwie poznańskim, k. 52.
Wbrew urzędowej opinii, przygotowanej na potrzeby trwającej kilka lat procedury likwidacji poznańskich cmentarzy wyznaniowych (po 1945 r.), stwierdzić należy, iż zarówno na cmentarzu staroświętojańskim, jak i na starym cmentarzu św. Małgorzaty (archikatedralnym), przez ponad 100 lat ich użytkowania, dokonywano pochówków obywateli zasłużonych dla Poznania, regionu i kraju. Byli to nie tylko uczestnicy polskich powstań narodowych; na nekropoliach przy ul. Świętojańskiej spoczęli ludzie nauki, kultury i sztuki, „utrudzeni w pracy dla Polski” działacze społeczni oraz wielkopolskie duchowieństwo…
Kiedy na przełomie lat 50. i 60. XX w. los cmentarza został przesądzony decyzją miejskich i państwowych urzędników, Społeczna Komisja Cmentarza Zasłużonych wytypowała (dość autorytarnie, trzeba przyznać) groby wybitnych obywateli do ekshumacji na tworzony wówczas Cmentarz Zasłużonych (Wielkopolan). Wskazano też nagrobki o szczególnej wartości artystycznej, które zabezpieczyć miał Wydział Kultury. Ekshumację i przenosiny wykonać miały solidarnie Zarząd Zieleni Miejskiej oraz Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Poznań-Nowe Miasto.
Translokacja wybranych szczątków z Komandorii odbyła się w latach 1964-1966. Ekshumacji na Miłostowo dotyczyło 610 zgłoszeń (to tam, m.in do tzw. kwatery kanoników, przeniesiono duchowieństwo, jednak wiele z tych grobów dziś już nie istnieje), na Junikowo: 70 zgłoszeń oraz niewielka ilość na pozostałe czynne cmentarze parafialne w Poznaniu. Bez wątpienia liczby te nie stanowią kompletu pochowanych na Komandorii dawnych mieszkańców Poznania; to raczej znikomy procent nagromadzonych przez stulecie pochówków… Szczątki zapewne pozostają w ziemi, na obszarze zaniedbanego, pocmentarnego parku, od roku 2000 – własności parafii świętojańskiej.
Weterani walk narodowowyzwoleńczych
Cmentarze staroparafialne na Komandorii: groby weteranów walk narodowowyzwoleńczych
Lista uczestników dziewiętnastowiecznych powstań narodowych, pochowanych na starym cmentarzu świętojańskim oraz na starym cmentarzu archikatedralnym (św. Małgorzaty) przy ul. Świętojańskiej w Poznaniu.
Pogrzeb z ZJ na cm. św. Małgorzaty. Grób nie istnieje?
Franciszek Adamczewski (1812-1891) Weteran powstania listopadowego 1830-1831
Eugeniusz Szczepan Otto-Trąmpczyński h. Topór (1810-1879), ożeniony z Laurą z Szumanów Weteran powstania listopadowego 1830-1831 oraz uczestnik Wiosny Ludów 1848 r.
Laura z Szumanów Trąmpczyńska (1812-1896)
Józef Esman (albo Esmann lub Essmann; zm. 1873) Weteran powstania wielkopolskiego 1846 r.
Karol Fryderyk Ney (1809-1850) Uczestnik Wiosny Ludów 1848 r.
Fryderyk Małecki (zm. 1848) Uczestnik Wiosny Ludów 1848 r.
Teodor Gąsowski (zm. 1914) Uczestnik Wiosny Ludów 1848 r.
Walenty Grzymała-Wiewiórowski (lub Wiewiórski; zm. 1914) Uczestnik Wiosny Ludów 1848 r.
Mikołaj Bezler (zm. 1904) Uczestnik Wiosny Ludów 1848 r. oraz powstania styczniowego 1863-1864
Stanisław Kryśkiewicz (albo Kryszka lub Kryszak; 1838-1919) Weteran powstania styczniowego 1863-1864
Michał Ślosarczyk (1833-1909) Weteran powstania styczniowego 1863-1864
Franciszek Reksiński (zm. 1928) Weteran powstania styczniowego 1863-1864
Wojciech Lira (lub Lyra; 1842-1927) Weteran powstania styczniowego 1863-1864
Walery Woydt (1837-1916) Weteran powstania styczniowego 1863-1864
Duchowieństwo
ks. Józef Klupp (1806-1883)
ks. prałat Wawrzyniec Kotecki (zm. 1918); pochowany na cmentarzu przykościelnym św. Jana (grób istnieje) Proboszcz parafii pw. św. Jana Jerozolimskiego za Murami
o. Aleksander Piątkiewicz (1869-1920) Jezuita, pedagog, autor sztuk popularnych, kompozytor utworów religijnych
ks. Stanisław Otto-Trąmpczyński (1841-1928), syn Eugeniusza Szczepana i Laury z Szumanów Dyrektor kancelarii Konsystorza Arcybiskupiego, profesor Seminarium Duchownego
ks. prałat Ignacy Warmiński (1850-1909) Profesor Seminarium Duchownego, członek PTPN
ks. Józef Kalasanty Szułczyński (zm. w kwietniu 1882 r.)
ks. Ludwik Antoni Wojtyś (zm. w czerwcu 1929 r.), zwany "Dziwnym Księdzem"