Przyklasztorny cmentarz katarzynek; ul. Masztalarska i Wroniecka

Dominikanki poznańskie | kościół pw. Najświętszej Marii Panny Wspomożycielki Wiernych | salezjanie | Baszta Katarzynek

Ul. Wroniecka z kościołem katarzynek ok. roku 1840. Rys. K. W. Kielisińskiego ze zb. Biblioteki Kórnickiej. Za: M. Warkoczewska, "Dawny Poznań. Widoki i fotografie miasta z lat 1618-1939", Poznań 1983, il. 67.

Dominikanki osiadły w Poznaniu w XIII w. Ich kościół pierwotnie nosił wezwanie Świętych Pawła i Jana Ewangelisty, w XIV w. zmienione na św. Katarzyny z Sieny; wówczas te poznańskie zakonnice zaczęto nazywać katarzynkami. W okresie nowożytnym budynki klasztorne wielokrotnie ulegały żywiołom (m.in. strawione przez pożary w XVI i XVII w.). W tym okresie klasztor wszedł w posiadanie baszt wewnętrznego pasa murów obronnych (por. Baszta Katarzynek), z prowadzącym do zespołu klasztornego łącznikiem w postaci łuku przerzuconego nad ulicą przymurną i kanałem.

Kasata klasztoru dominikanek nastąpiła w 1822 r. Od tego czasu kompleks zakonny katarzynek niszczał. W 1926 r. średniowieczny klasztor zajęli salezjanie; wówczas też przeprowadzono generalny remont budynków. Podczas prac prowadzonych przy świątyni – obecnie zabytkowym kościele pw. Najświętszej Marii Panny Wspomożycielki Wiernych – w piwnicach grobowych (wzmiankowanych w kronice katarzynek), ujawniono doczesne szczątki sióstr oraz benefaktorów klasztoru*Najprawdopodobniej krypty oraz plac okalający kościół stanowiły zakonne miejsce pochowku. Wydobyte wówczas kości przeniesiono do krypt poznańskiej fary.

_____________

* Według relacji s. Anieli Borowskiej (1784-1869), „ostatniej katarzynki”, w kryptach poznańskiego kościoła dominikanek unosiła się woń fiołków… Por. Klasztor panien dominikanek w Piotrkowie. Z kroniki klasztornej opisał ks. Stanisław Chodyński, Włocławek 1914, s. 114-117. Dostęp: Polona.

Oprac. Paweł Skrzypalik

PORÓWNAJ:

  • wroniecka.salezjanie.pl.
  • S. Jaffe, Klasztor Katarzynek i ulica Masztalarska w Poznaniu. Fotografie z 1898 r. Dostęp: WBC.
  • P. Stefaniak, Aniela Borowska. Ostatnia katarzynka poznańska, [w:] „Kronika Miasta Poznania”, 2003, Raptularz poznański, s. 58-65.
  1. „Kronika Miasta Poznania”, 1996, nr 1, Mury miejskie.
  2. Boras Z., Trzeciakowski L., W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do r. 1918, Poznań 1974.
  3. Dzieje Poznania, t. 1, Dzieje Poznania do roku 1793, pod red. J. Topolskiego, tomy 1* i 1**, Warszawa-Poznań 1988.
  4. Łukaszewicz J., Obraz historyczno-statystyczny miasta Poznania w dawniejszych czasacht. 1 i 2, Poznań 1838. Dostęp: Polona.
  5. Łukaszewicz J., Krótki opis kościołów parochialnych, kościółków, kaplic, klasztorów, szkółek parochialnych, szpitali i innych zakładów dobroczynnych w dawnej dyecezyi poznańskiejt. 1, Poznań 1859. Dostęp: Polona.
  6. Prausmueller K. T., Św. Katarzyna. Klasztor Dominikanek w Poznaniu 1283-1822. Salezjanie 1926-1928, Poznań 1928. Dostęp: WBC.
  7. Sieciechowiczowa L., Życie codzienne w renesansowym Poznaniu 1518-1619, Warszawa 1974.
Kościół Najświętszej Marii Panny Wspomożycielki Wiernych (kościół Katarzynek); fot. R. S. Ulatowski, okres międzywojenny. Źródło: CYRYL_13_0_8_1_0145.
Kościół Najświętszej Marii Panny Wspomożycielki Wiernych (kościół Katarzynek); T. Różankowski (pinx.), okres międzywojenny. Źródło: CYRYL_13_0_8_1_0147.
J. Łukaszewicz, "Opis historyczny kościołów parochialnych...", t. 1, Poznań 1858, s. 93-94. Dostęp: Polona.
Plan Poznania w dobie Sejmu Czteroletniego (1788-1792). Kolorem żółtym wskazano kościół i klasztor katarzynek; kolorem jasnoniebieskim - kościół i klasztor dominikanów; kolorem zielonym - kościół i klasztor bernardynów. Źródło: igrek.amzp.pl lub Cyryl.
"Dziennik Poznański", 06.03.1927, nr 53, s. 3.
"Kurier Poznański", 09.03.1927, nr 110, s. 9.
K. T. Prausmueller, "Św. Katarzyna. Klasztor dominikanek w Poznaniu...", s. 65. Dostęp: WBC.
"Kurier Poznański", 26.02.1927, nr 92, s. 17.
"Kurier Poznański", 26.02.1927, nr 92, s. 18.
"Kurier Poznański", 09.09.1933, nr 414, s. 1.
"Kurier Poznański", 10.09.1933, nr 415, s. 14.
error: Nie kopiuj, proszę. Zamiast tego udostępnij! Masz pytania? Napisz: skrzypalik@e-lapidarium.pl.
Scroll to Top
Skip to content