Niewielki, wiejski cmentarz ewangelicki, zlokalizowany przy ul. Cmentarnej, przy drodze z Mosiny do Poznania. Położony na niewielkim wzniesieniu; dawniej otoczony przez pola uprawne. Użytkowany przynajmniej od połowy XIX w. przez mieszkańców wsi Łęczyca (niem. Lenschütz), gm. Komorniki – głównie potomków osadników olęderskich, przybywających w te strony od lat 70. XVIII w. Tutejsza wspólnota protestancka należała do starej parafii luterańskiej Świętego Krzyża w Poznaniu do czasu wydzielenia z niej w roku 1907 ewangelicko-unijnej parafii w Żabikowie (ob. część Lubonia).

W okresie międzywojennym, w obliczu znacznego odpływu wiernych, parafie ewangelickie skupiające Niemców, którzy zdecydowali się pozostać w granicach II Rzeczypospolitej, przystępowały do likwidacji cmentarzy (traktując taką nieruchomość jako kapitał, którego bieżące utrzymanie, w dobie kryzysu ekonomicznego obciąża budżet parafii). W latach 30. XX w., mając w perspektywie likwidację swojego cmentarza w Junikowie, parafia ewangelicka z Żabikowa zdecydowała się przenieść zdobne, metalowe ogrodzenie do Łęczycy…

Do dziś, pośród reliktów dziewiętnastowiecznych nagrobków (w tym fragmentów płyt marblitowych, niekompletnych żeliwnych ogrodzeń, betonowych „dąbków” oraz bezimiennych, ziemnych mogił dziecięcych), zachowały się czytelne groby tutejszych gospodarzy: Friedricha Baumgarta (1808-1882) oraz rodziny Steinke: Berty (1881-1945) i Rudolfa (1869-1956) oraz Carla Juliusa (1844-1887). Nie przetrwał krzyż nagrobny Kathariny Brühl, zmarłej w roku 1859, zarejestrowany w karcie cmentarza z połowy lat 80. XX w.

Cmentarz ujęty został w gminnej ewidencji zabytków oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, gdzie literalnie zapisano, iż podlega ochronie konserwatorskiej. Jest też elementem turystycznej, gminnej trasy rowerowej. Wydaje się, że nad cmentarzem sprawowana jest społeczna opieka – wiosną 2023 roku miejsce nosiło wyraźnie ślady prac przy usuwaniu krzewów porastających groby…

UWAGA! W zbiorach WUOZ istnieje karta cmentarza w Łęczycy, błędnie opisana i identyfikowana jako karta „cmentarza (po)ewangelickiego w Wirach” (stąd zapewne informacje o istnieniu cmentarza ewangelickiego w Wirach, powielane w opracowaniach tematu).

Oprac. Paweł Skrzypalik

PORÓWNAJ:

• Komorniki. Zawsze w dobrym kierunku.
• Gminny Ośrodek Kultury w Komornikach: Klub Miłośników Historii Lokalnej.
• Gminny Ośrodek Kultury w Komornikach: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Komornickiej.
• fb/Gmina Komorniki.
• nowinykomornickie.pl.
• „Gazeta Puszczykowska”.
• „Kurier Puszczykowski”.
• „Echo Puszczykowa”.
• Koło Historyczne „Kronika Puszczykowa”.
• „Gazeta Mosińsko-Puszczykowska”.
• Biblioteka Ziemi Mosińskiej; mosina.pl.
• „Gazeta Mosińsko-Puszczykowska”.
• „Biuletyn Mosiński”.
• „Merkuriusz Mosiński”.
• „Ziemia Mosińska”.